جهش در ترانزیت کشور با تکمیل شاخه غربی کریدور ریلی شمال، جنوب، ضرورت تامین اقتصادی مردمی با شرکت سهامی عام پروژه محور - وبلاگ آوا

به گزارش وبلاگ آوا، با گذشت بیش از 4 سال از افتتاح راه آهن قزوین-رشت، هنوز ادامه جهت این محور استراتژیک ریلی به سمت بندر انزلی و بعلاوه به آستارا تکمیل نشده است.

گروه اقتصادی وبلاگ آوا، در اواخر سال 1397، جهت ریلی قزوین-رشت به بهره برداری رسید. این جهت ریلی، بخشی از طرح راه آهن قزوین-رشت-بندر انزلی و قزوین-رشت-آستارا بود که با تکمیل آن امید ها برای تکمیل و بهره برداری شاخه غربی کریدور ریلی شمال جنوب افزایش یافت. با این وجود و با گذشت بیش از 4 سال از افتتاح راه آهن قزوین-رشت، هنوز ادامه جهت این محور استراتژیک ریلی به سمت بندر انزلی و بعلاوه به آستارا تکمیل نشده است و به همین واسطه می توان ادعا کرد که افتتاح محور ریلی قزوین-رشت هنوز نتوانسته است گره ای از مسائل زیرساختی ترانزیت ریلی کشور باز کند.

اهمیت راه آهن رشت-آستارا و رشت-انزلی

گفتنی است در حالی که به واسطه کمبود بودجه عمرانی، محور ریلی رشت-آستارا تکمیل نمی گردد که در همین مدت، جهت های ریلی کم اهمیت تر، همانند راه آهن اردبیل در شرف بهره برداری قرار گرفته اند. محور ریلی رشت-انزلی نیز که با شروع سال 1398 احداث آن شروع گشت و بنا بود تا انتهای سال 1400 به بهره برداری برسد، هنوز تکمیل نگشته است.

چندی پیش خیرالله خادمی؛ معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت زیربنا های حمل و نقل کشور در حاشیه سفر به استان گیلان و بازدید از فرایند پیشرفت راه آهن رشت-بندر انزلی، با اشاره به اهمیت این راه آهن در تکمیل جهت بین المللی شمال جنوب گفت: بزرگ ترین هدف این پروژه ارتباط ریلی بین بنادر جنوب به خصوص بندرعباس به ساحل دریای خزر در کمترین مسافت است تا نه تنها تجارت ایران را با کشور های اوراسیا به خصوص روسیه، آذربایجان و حتی اروپا تسهیل کند، بلکه جهت دسترسی بین المللی برای کشور های دیگر نیز تبدیل گردد.

خادمی اضافه کرد: حتی با تکمیل کریدور شمال-جنوب، تحولی مهم در عرصه بین المللی در بحث حمل کالا از جنوب شرق آسیا به اروپا رخ خواهد داد. بعضی کشور ها منتظرند تا این جهت برقرار گردد که این مساله در نوع خود می تواند برای کشور عایدیزا باشد. از مسئولان استانی خواسته می گردد با یاری کردن برای تامین مصالح با کیفیت بالا برای سرعت بخشی جهت اتمام بهره برداری از این پروژه یاری کنند.

تکمیل کریدور ریلی شمال-جنوب در گرو تامین اقتصادی

معاون وزیر راه و شهرسازی خاطر نشان کرد: تکمیل جهت ریلی رشت-کاسپین و رشت-آستارا آخرین حلقه اتصالی کریدور شمال-جنوب است که با حضور رئیس جمهور، پروژه راه آهن رشت-کاسپین را به بهره برداری خواهیم رساند.

وی با اشاره به توقف پروژه ریلی رشت-کاسپین برای مدتی به علت کمبود اقتصادی، از رئیس جمهور، رئیس سازمان برنامه و بودجه و استاندار گیلان قدردانی و تشکر کرد و مطرح کرد که تعهدات سفر ریاست جمهوری برای این پروژه به طور کامل انجام و به صورت نقدی پرداخت شد که این امر موجب فعال شدن دوباره پروژه شد.

در همین رابطه محمدجواد شاهجویی؛ کارشناس اقتصاد حمل و نقل در تبادل نظر با خبرنگار اقتصادی وبلاگ آوا اظهار کرد: شاخه غربی کریدور ریلی شمال جنوب نقش با اهمیتی در ایجاد ارتباط لجستیکی و ترانزیتی کشور ایفا می نماید و هر روز تاخیر در تکمیل این زیرساخت حیاتی، عدم النفع قابل توجهی برای کشور در پی دارد. سال هاست که تکمیل این کریدور ریلی مورد تقاضای کشور های هدف واقع شده است که متاسفانه تا کنون اتفاق نیافتاده است. برای مثال، صرفا حجم مبادلات کشور روسیه با کشور های حوزه خلیج فارس، هند و پاکستان بالغ بر 34 میلیون تن در سال است که منطقی ترین جهت برای عبور این حجم از بار، جهت ترانزیتی ایران به شمار می رود. با این وجود، اما کمتر از 0.5 درصد از این بار در شرایط حال حاضر از خاک کشور عبور می نماید.

جهش در ترانزیت ریلی با تامین اقتصادی مردمی شاخه غربی کریدور شمال-جنوب

وی اضافه کرد: قطعا یکی از دلایل عدم عبور بار ترانزیتی در جهت کریدور شمال-جنوب، عدم وجود زیرساخت کافی است؛ بنابراین تکمیل حلقه های مفقوده این جهت ریلی می تواند بخش قابل توجهی از بار عبوری در جهت شمال-جنوب را به کشور جذب کند و از این رهگذر، عایدی های ارزی قابل توجهی برای کشور به ارمغان بیاورد. گفتنی است که مجموع ترانزیت ریلی کشور در سال 1400 که برترین دوره ترانزیت ریلی هم قلمداد می گردد، از 2 میلیون تن فراتر نرفته است و تکمیل این زیرساخت اساسی و مهم می تواند جهشی جدی و تاریخی در ترانزیت ریلی کشور ایجاد نماید.

این کارشناس اقتصادی تاکید نمود: آنچه تا به امروز باعث عدم تکمیل راه آهن رشت-کاسپین و راه آهن رشت-آستارا شده، کمبود منابع اقتصادی و اعتبارات اجرایی لازم برای تکمیل و بهره برداری از این پروژه ها عنوان می گردد. با فرض صحت این موضوع، سوال اصلی اینجاست که در این پروژه های ترانزیتی که قطعا سودآوری مطلوبی داشته و نرخ بازگشت سرمایه مناسبی دارند، چرا دولت ها تا کنون به استفاده از منابع مردمی در جهت تامین اقتصادی هر چه سریعتر و بهره برداری هر چه سریعتر این پروژه ها اقدام نمی کنند.

شاهجویی ادامه داد: مناسب ترین راه چاره برای تامین اقتصادی و متعاقبا تکمیل و بهره برداری هر چه سریعتر این دست از پروژه ها، رجوع به مردم برای جمع سپاری سرمایه های مردمی در قالب ابزار های نوین تامین اقتصادی همانند شرکت های سهامی عام پروژه محور است که می تواند با ظرفیت بالا، در حجم قابل قبول و به صورت پایدار تامین اقتصادی پروژه های زیربنایی استراتژیک را بر عهده بگیرد و منافع حاصل از تکمیل آن ها را در وهله اول برای اقتصاد ملی و در گام بعد برای سهام داران و سرمایه گذاران مردمی به ارمغان بیاورد.